1 trận bóng đá bao nhiêu phút? giải đáp chi tiết theo luật fifa và thực tế việt nam
Hiểu rõ thời gian thi đấu trong bóng đá không chỉ quan trọng đối với người hâm mộ mà còn thiết yếu với các cầu thủ và người tổ chức sự kiện. Khi theo dõi một trận đấu, bạn có bao giờ tự hỏi tại sao trận đấu lại kéo dài lâu hơn dự kiến? Một trận bóng đá kéo dài bao lâu và điều gì ảnh hưởng đến nó? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết, chính xác từ luật FIFA và thực tế áp dụng tại Việt Nam, giúp bạn hiểu rõ hơn về khía cạnh thời gian trong môn thể thao vua.
Thời gian thi đấu chính thức của một trận bóng đá 11 người
Trước khi đi vào chi tiết về thời gian thi đấu trong bóng đá, điều quan trọng bạn cần hiểu rằng quy định về thời gian trong bóng đá có thể thay đổi tùy theo thể thức thi đấu và giải đấu. Tuy nhiên, quy định chung nhất về thời gian trong bóng đá 11 người được FIFA thiết lập và áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam.
Tổng thời gian thi đấu
Theo Luật FIFA, Điều 7, một trận bóng đá 11 người chính thức kéo dài 90 phút, được chia thành hai hiệp, mỗi hiệp 45 phút. Đây là thời gian thi đấu tiêu chuẩn được áp dụng trong hầu hết các giải đấu chuyên nghiệp trên thế giới, từ World Cup, Champions League cho đến V.League tại Việt Nam.
Ví dụ trong trận đấu giữa Việt Nam và Thái Lan tại AFF Cup 2022, thời gian thi đấu chính thức cũng là 90 phút, chia đều cho hai hiệp. Quy định này được áp dụng nghiêm ngặt và nhất quán tại các giải đấu chuyên nghiệp trên toàn cầu, đảm bảo tính công bằng và thống nhất.
Điều này nghĩa là, khi bạn lên lịch xem một trận đấu bóng đá, bạn có thể dự kiến rằng thời gian thi đấu thuần túy sẽ là 90 phút, không bao gồm thời gian nghỉ giữa hiệp và thời gian bù giờ.
Thời gian nghỉ giữa hiệp
Theo quy định của FIFA, thời gian nghỉ giữa hai hiệp đấu không được vượt quá 15 phút. Đây là khoảng thời gian quan trọng cho các cầu thủ nghỉ ngơi, phục hồi thể lực và nhận chỉ đạo chiến thuật từ huấn luyện viên. Trong một số trường hợp đặc biệt, thời gian nghỉ có thể được điều chỉnh, nhưng bất kỳ thay đổi nào đều phải được sự đồng ý của trọng tài.
Tại các giải đấu tại Việt Nam, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) cũng tuân thủ quy định này. Thời gian nghỉ giữa hiệp không chỉ giúp cầu thủ hồi phục mà còn là thời điểm để các đội điều chỉnh chiến thuật, đặc biệt quan trọng khi đội đang bị dẫn trước hoặc cần thay đổi cách tiếp cận trận đấu.
Thời gian bù giờ
Một trong những khía cạnh thường gây nhiều tranh cãi trong bóng đá là thời gian bù giờ. Theo luật FIFA, trọng tài có quyền thêm thời gian bù giờ vào mỗi hiệp đấu để bù đắp cho thời gian bị mất do:
- Thay người
- Đánh giá và/hoặc di chuyển cầu thủ bị chấn thương
- Lãng phí thời gian
- Kỷ luật (thẻ vàng, thẻ đỏ)
- Dừng trận đấu vì lý do y tế
- Kiểm tra VAR hoặc xem lại tình huống
- Ăn mừng bàn thắng kéo dài
- Các lý do khác gây gián đoạn trận đấu
Thông thường, thời gian bù giờ có thể từ 1 đến 10 phút cho mỗi hiệp, tùy thuộc vào mức độ gián đoạn. Ví dụ, trong trận đấu giữa Việt Nam và Nhật Bản tại Asian Cup 2019, hiệp hai có khoảng 4 phút bù giờ.
Đáng chú ý, trong những năm gần đây, FIFA đã khuyến khích trọng tài bù giờ chính xác hơn, dẫn đến xu hướng tăng thời gian bù giờ tại các giải đấu lớn. Tại World Cup 2022, một số trận đấu có thời gian bù giờ lên đến hơn 10 phút cho một hiệp.
Quyết định về thời gian bù giờ hoàn toàn thuộc về trọng tài chính, dựa trên đánh giá của họ về thời gian đã bị mất trong mỗi hiệp. Đây là một trong những yếu tố tạo nên tính kịch tính của bóng đá, khi những bàn thắng quan trọng thường xảy ra trong thời gian bù giờ, làm thay đổi kết quả trận đấu.
Hiệp phụ và các tình huống đặc biệt
Ngoài thời gian thi đấu chính thức 90 phút, trong một số trường hợp đặc biệt, trận đấu có thể kéo dài hơn với hiệp phụ hoặc thậm chí đi đến loạt sút luân lưu. Đây là những quy định được áp dụng chủ yếu trong các trận đấu loại trực tiếp, nơi cần phải xác định đội thắng cuộc.
Hiệp phụ trong các trận đấu loại trực tiếp
Trong các giải đấu lớn như World Cup, Champions League, hay các trận playoff của V.League, khi hai đội hòa nhau sau 90 phút thi đấu chính thức, trận đấu sẽ được kéo dài thêm 30 phút nữa, được chia thành hai hiệp phụ, mỗi hiệp 15 phút.
Trận đấu giữa Việt Nam và Jordan tại vòng 1/8 Asian Cup 2019 là một ví dụ điển hình. Sau khi hòa 1-1 trong 90 phút chính thức, hai đội đã phải bước vào hiệp phụ trước khi Việt Nam giành chiến thắng ở loạt sút luân lưu. Quy định về hiệp phụ này nhằm tạo thêm cơ hội cho các đội phân định thắng thua trong thời gian thi đấu, trước khi phải đi đến loạt sút luân lưu.
Theo Luật FIFA hiện hành, giữa hiệp phụ thứ nhất và hiệp phụ thứ hai, các cầu thủ được quyền nghỉ ngắn không quá 2 phút để uống nước và không được rời khỏi sân. Đồng thời, sau khi kết thúc 90 phút và trước khi bắt đầu hiệp phụ, các đội cũng được nghỉ một khoảng thời gian ngắn, thường là 5 phút.
Loạt sút luân lưu
Nếu sau 120 phút thi đấu (bao gồm 90 phút chính thức và 30 phút hiệp phụ), hai đội vẫn hòa nhau, trận đấu sẽ được quyết định bằng loạt sút luân lưu. Điều đáng chú ý là thời gian của loạt sút luân lưu không được tính vào thời gian thi đấu chính thức, nhưng thường kéo dài từ 10 đến 15 phút tùy thuộc vào số lượng quả phạt đền cần thực hiện.
Một ví dụ đáng nhớ là trận đấu giữa đội tuyển U23 Việt Nam và U23 Qatar tại giải U23 Châu Á 2018, khi đội tuyển U23 Việt Nam đã giành chiến thắng sau loạt sút luân lưu căng thẳng để tiến vào chung kết. Loạt sút luân lưu đóng vai trò quyết định trong việc xác định đội chiến thắng khi không thể phân định sau 120 phút thi đấu.
Trận đấu bị gián đoạn hoặc rút ngắn
Trong một số trường hợp đặc biệt, trận đấu có thể bị gián đoạn hoặc thậm chí rút ngắn thời gian thi đấu. Những tình huống này có thể xảy ra do:
- Điều kiện thời tiết xấu (mưa lớn, sấm sét, tuyết rơi dày)
- Vấn đề an ninh hoặc khán giả gây rối
- Sân bãi không đảm bảo điều kiện thi đấu
- Thỏa thuận trước giữa hai đội (trong trường hợp trận giao hữu)
Ví dụ, trong trận đấu giữa Việt Nam và Malaysia tại vòng bảng AFF Cup 2018 tại sân Bukit Jalil, trận đấu đã phải tạm hoãn khoảng 15 phút do mưa lớn ảnh hưởng đến điều kiện sân cỏ. Trong những trường hợp như vậy, quyết định cuối cùng thuộc về trọng tài chính và ban tổ chức giải đấu.
Theo quy định của FIFA, nếu một trận đấu bị hủy bỏ, trận đấu có thể được tổ chức lại từ đầu hoặc tiếp tục từ thời điểm bị gián đoạn, tùy thuộc vào quy định cụ thể của giải đấu.
Thời gian các thể thức bóng đá phổ biến khác tại việt nam
Ngoài bóng đá 11 người truyền thống, tại Việt Nam còn phổ biến nhiều thể thức bóng đá khác với quy định về thời gian thi đấu khác nhau. Hiểu rõ về thời gian thi đấu của các thể thức này giúp người hâm mộ có cái nhìn toàn diện hơn về bóng đá.
Bóng đá 7 người
Bóng đá 7 người là thể thức phổ biến trong các giải phong trào tại Việt Nam, đặc biệt là tại các khu đô thị, trường học và giải nghiệp dư. Thời gian thi đấu của bóng đá 7 người thường ngắn hơn so với bóng đá 11 người:
- Đối với người lớn: 50-60 phút (2 hiệp, mỗi hiệp 25-30 phút)
- Đối với trẻ em: 40 phút (2 hiệp, mỗi hiệp 20 phút)
Thời gian nghỉ giữa hiệp trong bóng đá 7 người thường là 5-10 phút, ngắn hơn so với bóng đá 11 người. Thể thức này rất phổ biến trong các giải phong trào tại Việt Nam do yêu cầu ít người chơi hơn và có thể tổ chức trên sân có kích thước nhỏ hơn.
Cần lưu ý rằng không có quy định chính thức của FIFA về thời gian thi đấu cho bóng đá 7 người, và các giải đấu có thể điều chỉnh thời gian tùy theo điều kiện và mục đích tổ chức.
Bóng đá 5 người (Futsal)
Futsal là môn thể thao trong nhà được phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam trong những năm gần đây, với đội tuyển quốc gia đạt được nhiều thành tích đáng kể trên đấu trường quốc tế. Thời gian thi đấu của Futsal có những đặc điểm riêng:
- Tổng thời gian: 40 phút (2 hiệp, mỗi hiệp 20 phút)
- Thời gian thực: Đồng hồ dừng khi bóng nằm ngoài cuộc
- Thời gian nghỉ giữa hiệp: 15 phút
- Mỗi đội được phép yêu cầu một lần timeout kéo dài 1 phút trong mỗi hiệp
Một điểm đặc biệt của Futsal là khái niệm “thời gian thực”, nghĩa là đồng hồ sẽ dừng lại mỗi khi bóng nằm ngoài cuộc. Điều này đảm bảo rằng 40 phút thi đấu là thời gian bóng thực sự trong cuộc, làm cho trận đấu Futsal thường kéo dài hơn về mặt thời gian thực tế, có thể lên đến 80-90 phút tổng thời gian.
Bóng đá bãi biển
Bóng đá bãi biển là thể thức còn khá mới tại Việt Nam nhưng đang ngày càng được phát triển, đặc biệt tại các thành phố ven biển. Thời gian thi đấu của bóng đá bãi biển theo quy định chính thức của FIFA có cấu trúc khác biệt:
- Tổng thời gian: 36 phút thời gian thực (3 hiệp, mỗi hiệp 12 phút)
- Thời gian nghỉ giữa các hiệp: 3 phút
- Đồng hồ dừng mỗi khi bóng nằm ngoài cuộc
Bóng đá bãi biển thường có nhịp độ nhanh và hấp dẫn hơn so với bóng đá sân cỏ do điều kiện thi đấu trên cát và thời gian ngắn hơn. Tại Việt Nam, thể thức này thường được tổ chức trong các giải giao hữu hoặc các sự kiện quảng bá du lịch tại các địa phương ven biển như Đà Nẵng, Nha Trang và Vũng Tàu.
Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian thực tế
Mặc dù có những quy định rõ ràng về thời gian thi đấu, thời gian thực tế của một trận bóng đá có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Hiểu rõ những yếu tố này giúp người hâm mộ có cái nhìn toàn diện hơn về thời gian trong bóng đá.
Quyền quyết định của trọng tài
Theo Luật FIFA, Điều 7, trọng tài có quyền thêm thời gian bù giờ hoặc trong một số trường hợp đặc biệt, có thể rút ngắn thời gian thi đấu. Ví dụ, trong các trận giao hữu, hai đội có thể thỏa thuận và được trọng tài chấp thuận rút ngắn thời gian thi đấu xuống 60 phút, hoặc chia thành 3 hiệp, mỗi hiệp 30 phút.
Trọng tài đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát thời gian trận đấu, đặc biệt là quyết định về thời gian bù giờ. Những quyết định này thường dựa trên đánh giá của trọng tài về thời gian đã bị mất trong mỗi hiệp và có thể gây ra nhiều tranh cãi giữa các đội và người hâm mộ.
Sự cố ngoài ý muốn
Thời gian thực tế của một trận đấu có thể bị ảnh hưởng bởi các sự cố ngoài ý muốn như:
- Điều kiện thời tiết xấu: mưa lớn, sấm sét, tuyết rơi
- Vấn đề với sân bãi: đèn sân vận động bị hỏng, sân quá ướt
- Vấn đề an ninh: khán giả xâm nhập sân, ném đồ vật xuống sân
Ví dụ, trong trận đấu giữa Việt Nam và Malaysia tại AFF Cup 2018, trận đấu đã phải tạm hoãn khoảng 15 phút do mưa lớn. Theo số liệu từ VFF, trong mùa giải V.League, trung bình có khoảng 3-5% các trận đấu bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết, đặc biệt là trong mùa mưa tại các khu vực miền Trung và miền Nam Việt Nam.
Những sự cố này không chỉ làm gián đoạn nhịp độ trận đấu mà còn ảnh hưởng đến chiến thuật của các đội, đặc biệt khi điều kiện sân bãi thay đổi sau thời gian gián đoạn.
Nguồn gốc và ý nghĩa của thời gian thi đấu
Hiểu rõ nguồn gốc và ý nghĩa của thời gian thi đấu giúp chúng ta đánh giá cao hơn về các quy định hiện hành và lý do đằng sau những quy định đó.
Lịch sử quy định 90 phút
Quy định về thời gian thi đấu 90 phút trong bóng đá có nguồn gốc từ nước Anh, nơi khai sinh ra bóng đá hiện đại. Vào thế kỷ 19, khi Hiệp hội Bóng đá Anh (FA) bắt đầu chuẩn hóa luật chơi, thời gian thi đấu đã được thiết lập là 90 phút, chia thành hai hiệp.
Lý do cho việc chọn 90 phút là để đảm bảo sự cân bằng giữa thể lực của cầu thủ và trải nghiệm của khán giả. Thời gian này được coi là đủ dài để các đội thể hiện kỹ năng và chiến thuật, nhưng không quá dài để gây mệt mỏi cho cầu thủ và khán giả.
Ban đầu, thời gian thi đấu trong bóng đá không được cố định và có thể thay đổi tùy theo thỏa thuận giữa các đội. Tuy nhiên, với sự phát triển của bóng đá chuyên nghiệp và nhu cầu về tính nhất quán, quy định 90 phút đã trở thành tiêu chuẩn được FIFA và các tổ chức bóng đá trên toàn thế giới áp dụng từ đầu thế kỷ 20.
Tầm quan trọng của thời gian trong bóng đá hiện đại
Trong bóng đá hiện đại, thời gian đóng vai trò quan trọng không chỉ trong việc xác định thời lượng trận đấu mà còn ảnh hưởng đến chiến thuật của các đội. Ví dụ, thời gian bù giờ thường tạo ra những tình huống kịch tính khi các đội cố gắng ghi bàn để lội ngược dòng hoặc giữ vững kết quả.
Một ví dụ điển hình là trận đấu giữa Manchester United và Bayern Munich tại chung kết Champions League 1999, khi Manchester United đã ghi hai bàn thắng trong thời gian bù giờ hiệp hai, giúp họ lội ngược dòng ngoạn mục và đoạt chức vô địch. Tương tự, trong V.League, nhiều trận đấu cũng chứng kiến những bàn thắng quan trọng trong thời gian bù giờ, làm thay đổi hoàn toàn kết quả trận đấu.
Thời gian trong bóng đá không chỉ là con số trên đồng hồ mà còn là yếu tố chiến thuật, tạo nên những khoảnh khắc đáng nhớ và góp phần làm nên sức hấp dẫn của môn thể thao vua.
Mở rộng kiến thức về thời gian trong bóng đá
Để có cái nhìn toàn diện hơn về thời gian trong bóng đá, hãy cùng so sánh với các môn thể thao khác và khám phá một số thông tin thú vị ít được đề cập.
So sánh với các môn thể thao khác
Khi so sánh với các môn thể thao phổ biến khác, bóng đá có những đặc điểm riêng về thời gian thi đấu:
- Bóng rổ NBA: 48 phút (4 hiệp, mỗi hiệp 12 phút), nhưng thời gian thực có thể kéo dài 2-2.5 giờ do đồng hồ dừng khi bóng ngoài cuộc
- Bóng rổ FIBA: 40 phút (4 hiệp, mỗi hiệp 10 phút)
- Bóng chuyền: Không có thời gian cố định, trận đấu kết thúc khi một đội thắng 3 set (hoặc 4 set trong một số giải đấu), mỗi set kéo dài đến khi một đội ghi được 25 điểm (hoặc 15 điểm trong set quyết định)
- Quần vợt: Không có thời gian cố định, có thể kéo dài từ 1 đến 5 giờ hoặc hơn, tùy thuộc vào số set và mức độ cân tài cân sức
Điều đáng chú ý là mặc dù bóng đá có thời gian thi đấu dài hơn nhiều môn thể thao khác (90 phút so với 48 phút của bóng rổ NBA), nhưng bóng đá có nhịp độ đặc trưng riêng, với sự kết hợp giữa những pha bóng cường độ cao và những khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn, tạo nên trải nghiệm xem độc đáo.
Câu hỏi bổ sung để khám phá thêm
Để hiểu sâu hơn về thời gian trong bóng đá, bạn có thể đặt ra những câu hỏi sau:
- Boolean: “Trận bóng đá có thể dài hơn 120 phút không?” (Câu trả lời: Có, trong trường hợp hiệp phụ có thời gian bù giờ hoặc trận đấu bị gián đoạn kéo dài)
- Definitional: “Thế nào là ‘thời gian thực’ trong futsal?” (Câu trả lời: Thời gian thực là khi đồng hồ dừng lại mỗi khi bóng nằm ngoài cuộc, đảm bảo 40 phút thi đấu thực sự)
- Grouping: “Các thể thức bóng đá nào phổ biến nhất tại Việt Nam?” (Câu trả lời: Bóng đá 11 người, 7 người, futsal và bóng đá bãi biển)
- Comparative: “Thời gian bóng đá 11 người khác gì với 7 người?” (Câu trả lời: Bóng đá 11 người kéo dài 90 phút, trong khi 7 người chỉ 50-60 phút)
Giải Đáp Thắc Mắc Thú Vị và Ít Được Đề Cập
Phần này sẽ cung cấp một số thông tin thú vị và ít được đề cập về thời gian trong bóng đá, giúp bạn có thêm kiến thức chuyên sâu về chủ đề này.
Những kỷ lục về thời gian trong bóng đá
Bóng đá đã chứng kiến nhiều kỷ lục thú vị liên quan đến thời gian thi đấu:
- Trận đấu dài nhất: Trận đấu FA Cup giữa Stockport County và Doncaster Rovers tại Anh vào năm 1946 kéo dài 3 giờ 23 phút. Trận đấu này phải đá hiệp phụ, và theo quy định thời đó, hai đội phải thi đấu cho đến khi có người thắng, không có luân lưu. Trận đấu kết thúc với tỷ số 2-1 cho Stockport County.
- Thời gian bù giờ nhiều nhất: Trong World Cup 2022 tại Qatar, trận đấu giữa Anh và Iran có thời gian bù giờ hiệp một lên đến 14 phút và hiệp hai là 10 phút do nhiều sự cố chấn thương và kiểm tra VAR.
- Hiệp phụ dài nhất: Trận chung kết World Cup 2022 giữa Argentina và Pháp có thời gian hiệp phụ kéo dài với 8 phút bù giờ trong hiệp phụ thứ hai.
Tại Việt Nam, mặc dù chưa có kỷ lục tương tự về thời gian thi đấu, nhưng đã có những trận đấu bị gián đoạn kéo dài do điều kiện thời tiết, đặc biệt là trong mùa mưa tại các tỉnh miền Trung