Câu lạc bộ bóng đá West Ham United: Lịch sử, thành tích & hành trình Premier League
1. Giới thiệu tổng quan về West Ham United
West Ham United được thành lập vào năm 1895 với tên gọi ban đầu là Thames Ironworks Football Club bởi chủ xưởng đóng tàu Thames Ironworks and Shipbuilding Company, Arnold Hills. Câu lạc bộ ban đầu được hình thành nhằm tạo tinh thần đoàn kết giữa các công nhân tại xưởng đóng tàu ở khu vực cảng London. Năm 1900, sau khi có sự bất đồng về định hướng phát triển câu lạc bộ, đội bóng được tái thành lập với tên gọi West Ham United Football Club – lấy cảm hứng từ khu vực West Ham thuộc quận Newham ở Đông London.
Tên gọi “West Ham United” phản ánh sự thống nhất và gắn kết giữa các thành viên, đồng thời thể hiện niềm tự hào về nguồn gốc địa phương của đội bóng. Từ những ngày đầu thành lập, West Ham đã trở thành biểu tượng văn hóa quan trọng của Đông London, đại diện cho tầng lớp lao động và tinh thần cộng đồng mạnh mẽ. Câu lạc bộ không chỉ là nơi giải trí mà còn là nguồn cảm hứng, niềm tự hào và là một phần không thể thiếu trong bản sắc văn hóa của người dân địa phương.
Trong lịch sử bóng đá Anh, West Ham United đóng vai trò quan trọng với triết lý phát triển cầu thủ trẻ tài năng và lối chơi mang tính giải trí cao. Câu lạc bộ nổi tiếng với biệt danh “The Academy of Football” nhờ khả năng đào tạo những cầu thủ xuất sắc, trong đó có ba cầu thủ huyền thoại Bobby Moore, Geoff Hurst và Martin Peters – những người đã góp phần giúp tuyển Anh vô địch World Cup 1966.
2. Lịch sử phát triển qua từng giai đoạn
2.1. Giai đoạn đầu (1895-1960)
Câu lạc bộ bóng đá West Ham United có nguồn gốc từ Thames Ironworks F.C, được thành lập vào năm 1895 bởi Arnold Hills – giám đốc công ty đóng tàu Thames Ironworks and Shipbuilding. Ban đầu, đội bóng chỉ là sân chơi giải trí dành cho công nhân của công ty, nhưng nhanh chóng chuyển mình thành một câu lạc bộ chuyên nghiệp. Trong những năm đầu, đội thi đấu tại London League và Southern League Division Two, giành được chức vô địch Southern League vào năm 1899.
Năm 1900, câu lạc bộ được tái thành lập với tên gọi West Ham United và chính thức gia nhập Football League vào năm 1919, thi đấu tại Division Two. Một cột mốc quan trọng trong lịch sử câu lạc bộ là việc chuyển đến sân vận động Boleyn Ground (còn được gọi là Upton Park) vào năm 1904, nơi mà “The Hammers” sẽ gắn bó trong hơn một thế kỷ sau đó.
Những năm 1920-1930 là giai đoạn câu lạc bộ bắt đầu khẳng định vị thế với lần đầu tiên tham dự trận chung kết FA Cup vào năm 1923 – trận đấu nổi tiếng với tên gọi “White Horse Final” tại sân Wembley mới khánh thành, mặc dù họ để thua Bolton Wanderers. Trong những thập kỷ tiếp theo, West Ham chủ yếu thi đấu ở hạng Nhất và hạng Nhì của bóng đá Anh, chưa đạt được nhiều thành tích đáng chú ý cho đến cuối những năm 1950 khi đội bóng bắt đầu bước vào kỷ nguyên vàng.
2.2. Kỷ nguyên vàng (1960-1980)
Thập niên 1960-1980 được coi là kỷ nguyên vàng của West Ham United, đánh dấu bởi những thành công rực rỡ dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên tài ba Ron Greenwood. Greenwood được bổ nhiệm vào năm 1961 và nhanh chóng thiết lập một triết lý bóng đá tấn công, đẹp mắt, đồng thời phát triển lứa cầu thủ trẻ tài năng tại câu lạc bộ.
Thành tựu đầu tiên của kỷ nguyên này là chức vô địch FA Cup năm 1964, khi West Ham đánh bại Preston North End với tỷ số 3-2 trong trận chung kết đầy kịch tính. Một năm sau, “The Hammers” tạo nên cột mốc lịch sử khi giành chiến thắng trước TSV 1860 Munich tại trận chung kết Cup Winners’ Cup 1965, trở thành đội bóng Anh thứ hai giành danh hiệu châu Âu.
Thời kỳ này cũng chứng kiến sự xuất hiện của bộ ba huyền thoại Bobby Moore, Geoff Hurst và Martin Peters, những cầu thủ đóng vai trò then chốt trong chiến thắng của đội tuyển Anh tại World Cup 1966. Bobby Moore, đội trưởng West Ham, trở thành biểu tượng của bóng đá Anh khi nâng cao chiếc cúp vàng danh giá. Geoff Hurst đi vào lịch sử với cú hat-trick trong trận chung kết, trong khi Martin Peters cũng ghi bàn thắng quan trọng. Đây là minh chứng cho sự thành công của “Học viện bóng đá” West Ham trong việc đào tạo tài năng.
Năm 1975, dưới sự dẫn dắt của John Lyall – người kế nhiệm Greenwood, West Ham tiếp tục giành FA Cup với chiến thắng 2-0 trước Fulham. Kỷ nguyên vàng được đóng dấu bằng chức vô địch FA Cup thứ ba vào năm 1980, khi đội bóng hạ gục Arsenal với bàn thắng duy nhất của Trevor Brooking, một trong những cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử câu lạc bộ.
2.3. Giai đoạn thăng trầm (1980-2000)
Giai đoạn 1980-2000 đánh dấu một thời kỳ đầy biến động của West Ham United với nhiều lần thăng hạng và xuống hạng. Sau thành công tại FA Cup 1980, câu lạc bộ bắt đầu trải qua những thời điểm khó khăn. Năm 1989, “The Hammers” phải rời bỏ hạng đấu cao nhất của bóng đá Anh sau hai thập kỷ liên tục góp mặt, đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên.
Dưới sự dẫn dắt của Billy Bonds, West Ham trở lại Division One (tiền thân của Premier League) vào năm 1991, nhưng chỉ trụ hạng được một mùa giải trước khi tiếp tục xuống hạng. Năm 1993, Harry Redknapp được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng và đã giúp đội bóng thăng hạng trở lại Premier League vào năm 1993. Trong thời gian này, West Ham bắt đầu xây dựng một đội hình có nhiều tài năng trẻ bản địa như Rio Ferdinand, Frank Lampard Jr., Joe Cole và Michael Carrick.
Một trong những khoảnh khắc đáng nhớ của giai đoạn này là sự xuất hiện của Paolo Di Canio tại Upton Park. Tiền đạo người Ý đến từ Sheffield Wednesday vào năm 1999 nhanh chóng trở thành thần tượng của người hâm mộ nhờ tài năng, cá tính và những pha bóng đầy cảm xúc. Hành động fair-play khi từ chối ghi bàn vào lưới Everton sau khi thủ môn Paul Gerrard bị chấn thương đã giúp Di Canio nhận được giải thưởng FIFA Fair Play.
Mặc dù không giành được danh hiệu lớn trong giai đoạn này, West Ham vẫn gây ấn tượng với khả năng nuôi dưỡng tài năng trẻ và thể hiện một lối chơi hấp dẫn, góp phần xây dựng nền tảng cho những thành công trong thế kỷ 21.
2.4. Hiện đại hóa và kỷ nguyên mới (2000-nay)
Từ năm 2000 đến nay, câu lạc bộ bóng đá West Ham United đã trải qua quá trình hiện đại hóa mạnh mẽ và bước vào một kỷ nguyên mới đầy hứa hẹn. Giai đoạn này chứng kiến nhiều thay đổi quan trọng về cơ sở vật chất, ban lãnh đạo và tầm nhìn phát triển.
Sau khi nhiều lần lên xuống hạng trong những năm đầu thế kỷ 21, cột mốc quan trọng nhất trong lịch sử hiện đại của câu lạc bộ là việc chuyển đến sân vận động London Stadium (Olympic Stadium) vào năm 2016. Quyết định này đánh dấu sự chia tay đầy cảm xúc với Boleyn Ground sau 112 năm gắn bó, nhưng mở ra cơ hội phát triển với sân vận động hiện đại có sức chứa lên đến 60,000 khán giả.
Những thay đổi quan trọng trong kỷ nguyên mới:
- Năm 2010, David Gold và David Sullivan trở thành chủ sở hữu mới, mang đến tầm nhìn phát triển dài hạn.
- Tăng cường đầu tư vào đội hình với những bản hợp đồng đáng chú ý như Dimitri Payet, Marko Arnautovic và Declan Rice.
- Phát triển hệ thống đào tạo trẻ với nhiều tài năng mới xuất hiện.
- Mở rộng thương hiệu ra thị trường quốc tế và tăng cường kết nối với cộng đồng địa phương.
Thành tựu nổi bật nhất của West Ham trong giai đoạn này là chức vô địch UEFA Europa Conference League 2023 dưới sự dẫn dắt của David Moyes, đánh bại Fiorentina trong trận chung kết. Đây là danh hiệu châu Âu đầu tiên của câu lạc bộ kể từ năm 1965 và đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của “The Hammers” trên đấu trường quốc tế.
Mùa giải 2024-2025 đánh dấu sự khởi đầu mới với huấn luyện viên Graham Potter và đội hình được bổ sung nhiều tài năng như Niclas Füllkrug và Evan Ferguson. Chiến lược phát triển của câu lạc bộ hiện nay tập trung vào việc xây dựng nền tảng vững chắc để cạnh tranh thường xuyên ở nhóm đầu Premier League và các giải đấu châu Âu.
3. Thành tích nổi bật
3.1. Danh hiệu quốc nội
West Ham United đã gặt hái được những thành công đáng kể trong các giải đấu quốc nội, đặc biệt là tại FA Cup – giải đấu lâu đời và danh giá nhất nước Anh. Danh sách các danh hiệu quốc nội của “The Hammers” bao gồm:
- FA Cup (3 lần vô địch):
- 1964: Đánh bại Preston North End 3-2
- 1975: Chiến thắng Fulham 2-0
- 1980: Thắng Arsenal 1-0 với bàn thắng của Trevor Brooking
- FA Charity Shield (1 lần đồng vô địch):
- 1964: Hòa Liverpool 2-2
- Football League War Cup (1 lần vô địch):
- 1940: Thắng Blackburn Rovers 1-0
Ngoài những danh hiệu lớn, West Ham còn có nhiều thành tích đáng chú ý khác trong các giải đấu quốc nội như: 2 lần vô địch Division Two (hiện nay là Championship) vào các năm 1958 và 1981, giúp đội bóng thăng hạng lên giải đấu cao nhất. Câu lạc bộ cũng từng vào đến chung kết League Cup năm 1966 và 1981, nhưng đều thất bại trước West Bromwich Albion và Liverpool.
Mặc dù chưa từng vô địch giải VĐQG Anh, West Ham vẫn được đánh giá cao bởi lối chơi mang tính giải trí và khả năng đào tạo những cầu thủ tài năng, góp phần làm phong phú thêm văn hóa bóng đá Anh và để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người hâm mộ.
3.2. Danh hiệu quốc tế
Trên đấu trường quốc tế, West Ham United không phải là câu lạc bộ sở hữu bộ sưu tập danh hiệu đồ sộ, nhưng những thành công họ đạt được đều mang tính lịch sử và đáng nhớ. Câu lạc bộ đã giành được hai danh hiệu châu Âu quan trọng:
- UEFA Cup Winners’ Cup (1 lần vô địch):
- 1965: Đánh bại TSV 1860 Munich 2-0 tại Wembley với các bàn thắng của Alan Sealey.
- UEFA Europa Conference League (1 lần vô địch):
- 2023: Chiến thắng Fiorentina 2-1 trong trận chung kết tại Prague với bàn thắng quyết định của Jarrod Bowen ở phút 90.
Chiến thắng tại Cup Winners’ Cup 1965 đánh dấu một cột mốc quan trọng khi West Ham trở thành đội bóng Anh thứ hai giành danh hiệu châu Âu, chỉ sau Tottenham Hotspur. Thành công này càng có ý nghĩa hơn khi đến trong thời kỳ hoàng kim của câu lạc bộ với sự dẫn dắt của Bobby Moore – đội trưởng huyền thoại.
58 năm sau, chức vô địch UEFA Europa Conference League 2023 đã khép lại cơn khát danh hiệu lâu dài và mở ra một kỷ nguyên mới cho West Ham. Chiến thắng này là minh chứng cho sự phát triển bền vững của câu lạc bộ trong những năm gần đây, đồng thời là phần thưởng xứng đáng cho sự kiên nhẫn và niềm tin của người hâm mộ.
Ngoài hai danh hiệu trên, West Ham còn có những thành tích đáng kể trong các giải đấu quốc tế khác như lọt vào bán kết UEFA Cup mùa giải 1975-1976 và tứ kết Europa League 2021-2022, minh chứng cho khả năng cạnh tranh với các đội bóng hàng đầu châu Âu.
3.3. Các kỷ lục đáng nhớ
West Ham United đã tạo nên nhiều kỷ lục ấn tượng trong suốt lịch sử hơn 125 năm của câu lạc bộ:
- Kỷ lục về số bàn thắng trong một mùa giải: Vic Watson nắm giữ kỷ lục với 50 bàn thắng trên mọi đấu trường trong mùa giải 1929-1930, một thành tích chưa từng bị phá vỡ.
- Cầu thủ ghi nhiều bàn nhất: Vic Watson dẫn đầu danh sách với 326 bàn thắng trong 505 trận đấu cho West Ham, thiết lập một cột mốc khó vượt qua.
- Cầu thủ có nhiều lần ra sân nhất: Billy Bonds là cầu thủ có số lần ra sân nhiều nhất cho câu lạc bộ với 799 trận đấu trên mọi đấu trường từ năm 1967 đến 1988.
- Chiến thắng đậm nhất: Thắng Bury với tỷ số 10-0 trong trận đấu thuộc giải hạng Nhì vào năm 1983.
- Kỷ lục chuyển nhượng: Mua Lucas Paquetá từ Lyon với giá 51 triệu bảng vào năm 2022, trở thành bản hợp đồng đắt giá nhất lịch sử câu lạc bộ.
Cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử câu lạc bộ được nhiều người công nhận là Bobby Moore – một trong những hậu vệ vĩ đại nhất mọi thời đại. Moore dẫn dắt West Ham giành chiến thắng tại FA Cup 1964 và Cup Winners’ Cup 1965, đồng thời là đội trưởng đội tuyển Anh vô địch World Cup 1966. Năm 1962, ở tuổi 21, Moore trở thành đội trưởng trẻ nhất trong lịch sử West Ham và giữ vị trí này suốt 10 năm liền. Để tưởng nhớ công lao của huyền thoại này, West Ham đã đặt tên một khán đài tại Boleyn Ground theo tên của ông và giữ lại số áo 6 huyền thoại.
Các kỷ lục trên không chỉ minh chứng cho sự phát triển của câu lạc bộ mà còn phản ánh những giá trị cốt lõi về sự bền bỉ, tài năng và tinh thần chiến đấu đã trở thành DNA của West Ham United qua nhiều thế hệ.
4. Đội hình hiện tại và chiến thuật
4.1. Danh sách cầu thủ nổi bật mùa giải 2024-25
Đội hình hiện tại của West Ham United mùa giải 2024-25 sở hữu nhiều tài năng đáng chú ý, kết hợp giữa kinh nghiệm và sức trẻ. Dưới đây là những cầu thủ nổi bật của “The Hammers”:
Niclas Füllkrug – Tiền đạo trung tâm: Bản hợp đồng bom tấn từ Borussia Dortmund đã mang đến sức mạnh và khả năng dứt điểm đẳng cấp cho hàng công West Ham. Với thể hình lý tưởng cùng khả năng chơi bóng lưng hướng về phía cầu môn, Füllkrug trở thành mối đe dọa hàng đầu đối với các hàng phòng ngự đối phương.
Lucas Paquetá – Tiền vệ tấn công: Cầu thủ Brazil tiếp tục là nhạc trưởng trong lối chơi của West Ham với tầm nhìn chiến thuật và kỹ thuật điêu luyện. Khả năng kiến tạo và ghi bàn từ tuyến hai của Paquetá giúp anh trở thành mắt xích không thể thiếu trong sơ đồ chiến thuật của Graham Potter.
Mohammed Kudus – Tiền vệ cánh: Tốc độ và kỹ thuật đỉnh cao của cầu thủ Ghana khiến anh trở thành một trong những cầu thủ chạy cánh nguy hiểm nhất Premier League. Kudus không chỉ có khả năng đột phá mà còn sở hữu tỷ lệ dứt điểm hiệu quả đáng nể.
Jarrod Bowen – Tiền đạo cánh: Sau khi ghi bàn quyết định trong trận chung kết Conference League 2023, Bowen tiếp tục là biểu tượng của West Ham với lối chơi nỗ lực và khả năng ghi bàn ấn tượng. Anh đóng vai trò quan trọng vừa là chân sút chủ lực vừa là người cung cấp những đường kiến tạo sắc bén.
Evan Ferguson – Tiền đạo trẻ: Tài năng trẻ người Ireland gia nhập từ Brighton đã nhanh chóng thích nghi và thể hiện tiềm năng trở thành ngôi sao tương lai với khả năng dứt điểm tự nhiên hiếm có ở cầu thủ trẻ.
Aaron Wan-Bissaka – Hậu vệ phải: Chuyên gia phòng ngự từ Manchester United đã củng cố hành lang cánh phải với khả năng tranh chấp và tắc bóng hàng đầu Premier League.
Edson Álvarez – Tiền vệ phòng ngự: Cầu thủ Mexico tiếp tục là lá chắn thép trước hàng thủ với khả năng đọc trận đấu và cắt đứt các đường chuyền của đối phương. Sự hiện diện của Álvarez tạo nền tảng vững chắc cho các cầu thủ tấn công thi triển tài năng.
4.2. HLV hiện tại và chiến thuật
Graham Potter được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng của West Ham United vào mùa hè 2024, mang đến làn gió mới về triết lý bóng đá và phương pháp huấn luyện. Sau thời gian không mấy thành công tại Chelsea, Potter đã tìm thấy môi trường phù hợp tại London Stadium để khẳng định tài năng của mình.
Potter nổi tiếng với phong cách huấn luyện hiện đại, chú trọng vào chiến thuật linh hoạt và phát triển cầu thủ toàn diện. Ông yêu thích lối chơi kiểm soát bóng, tấn công mạch lạc và triển khai các đợt pressing có tổ chức. Tại West Ham, Potter đã thành công trong việc kết hợp giữa truyền thống chơi bóng giải trí của câu lạc bộ với yếu tố chiến thuật hiện đại.
Sơ đồ chiến thuật chính mà West Ham sử dụng dưới thời Potter là 4-2-3-1, đôi khi chuyển sang 3-4-2-1 tùy thuộc vào đối thủ và tình huống trận đấu. Trong sơ đồ này, các tiền vệ trung tâm như Álvarez và Soucek đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát nhịp độ trận đấu và làm bệ phóng cho các đợt tấn công.
Điểm mạnh trong chiến thuật của Potter là khả năng tận dụng tối đa thế mạnh của từng cầu thủ. Füllkrug được bố trí như một điểm tựa phía trên để Kudus, Paquetá và Bowen có thể tạo nên tam giác tấn công linh hoạt, không ngừng di chuyển đổi vị trí khiến hàng thủ đối phương khó theo dõi. Các hậu vệ biên như Emerson và Wan-Bissaka cũng thường xuyên tham gia tấn công, tạo ra lợi thế về số lượng ở các vị trí cao.
Phòng ngự phản công vẫn là một trong những thế mạnh của West Ham, khi đội bóng có thể nhanh chóng chuyển từ phòng ngự sang tấn công với tốc độ chóng mặt của Kudus, Bowen và sự tinh tế của Paquetá trong các đường chuyền xẻ nách.
5. Văn hóa câu lạc bộ
5.1. Cộng đồng người hâm mộ
Người hâm mộ West Ham United nổi tiếng với sự trung thành, đam mê và kết nối sâu sắc với câu lạc bộ, phản ánh đúng tinh thần và văn hóa của khu vực Đông London. Dù trải qua nhiều thăng trầm, “The Hammers” vẫn luôn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng địa phương, nơi câu lạc bộ được coi là biểu tượng văn hóa và niềm tự hào.
Mối liên hệ giữa West Ham và Đông London thể hiện rõ qua bài hát “I’m Forever Blowing Bubbles” – bài hát truyền thống được cất lên trước mỗi trận đấu trên sân nhà. Bài hát này đã trở thành một phần không thể thiếu trong bản sắc của câu lạc bộ, và cảnh tượng hàng nghìn bong bóng bay lên trời khi các cầu thủ bước vào sân là một trong những hình ảnh biểu tượng của bóng đá Anh.
Các hội cổ động viên lớn của West Ham United bao gồm:
- West Ham United Supporters Club: Tổ chức người hâm mộ lâu đời nhất và lớn nhất của câu lạc bộ.
- The Hammers Social Club: Nơi tụ họp truyền thống của các cổ động viên vào ngày thi đấu.
- The Official West Ham United Supporters’ Board: Đại diện cho tiếng nói của người hâm mộ trong các quyết định của câu lạc bộ.
- Any Old Irons: Nhóm hỗ trợ dành cho người hâm mộ lớn tuổi.
- Pride of Irons: Cộng đồng người hâm mộ LGBTQ+ của West Ham.
Mặc dù việc chuyển đến London Stadium đã tạo ra những thách thức trong việc duy trì bầu không khí sân vận động, câu lạc bộ đã nỗ lực phát triển các sáng kiến nhằm tăng cường kết nối với người h